ردیابی گونه های فوزاریوم مولد مایکوتوکسین با استفاده از صفات ریخت شناسی و مولکولی در دانه ذرت

چکیده قارچ فوزاریوم از بیمارگرهای عمده­ی مزارع ذرت محسوب می­شود که علاوه بر تقلیل کمیت و کیفیت محصول، با تولید چند نوع مایکوتوکسین از جمله فومونیزین (FUM)، موجب آلودگی مواد غذایی و تهدید سلامت انسان و دام می­شود. در تحقیق حاضر نمونه­برداری از دانه­های ذرت دارای علائم بیماری قارچی موجود در سیلوهای دامداری و مرغداری­های مختلف استان خراسان رضوی انجام گرفت. با کشت دانه های ذرت بر روی محیط کشت های PDA و WA، پس از جداسازی و خالص سازی جدایه­های متعلق به جنس فوزاریوم، مجموعأ تعداد 40 جدایه بدست آمده که با توجه به ویژگی­های ماکروسکوپیک و میکروسکوپیک آنها و مقایسه با کلیدهای شناسایی مربوطه، سه گونه Fusarium verticillioides،   F. graminearum و F. proliferatum به ترتیب با فراوانی 34، 4 و 2 جدایه شناسایی شدند. به منظور تأیید نتایج بدست آمده، پس از استخراج DNA جدایه­ها و دانه­های ذرت با استفاده از واکنش PCR و آغازگرهای اختصاصی توالی مورد نظر تکثیر شد. بعلاوه، با استفاده از واکنش PCR به همراه آغازگر اختصاصی (FUM1 F/R) 15 جدایه از گونه­ی غالب F.verticillioides از نظر پتانسیل تولید فومونیزین مورد بررسی قرار گرفتند. در محصولات PCR، تولید نوارهای bp183 برای 15 جدایه مزبور مشاهده گردید. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که همه­ی جدایه های مورد بررسی گونه­ی F. verticillioidesاز نظر ژنتیکی از پتانسیل تولید فومونیزین برخوردار هستند، همچنین با تکنیک مبتنی بر PCR و نشانگرهای مولکولی بکار رفته در این مطالعه، شناسایی، تفکیک  و ردیابی گونه­های فوزاریوم همراه دانه­ی ذرت مقدور می­باشد.